Najveći broj manastira Fruške gore stari su vijekovima i priče o njima sežu duboko u prošlost našeg naroda.

Ipak, kako je „srpska Sveta gora“ mjesto gdje duhovnost i danas sija neugaslim sjajem, na njoj se i u novije vrijeme podižu crkve i „rađaju se“ neke nove svetinje. Najmlađa među njima je manastir Manđelos.

Od svih manastira Fruške gore, Manđelos je najmlađi. Odluka o njegovoj izgradnji donesena je 2008. a radovi su počeli 2011. godine.

Ktitori crkve bili su Milan i Senka Milanković, porijeklom iz Brodca kod Bijeljine, koji žive i rade u Australiji, a koji su tragičnim spletom okolnosti ovdje izgubili kćerku.

Manastir je posvećen Svetom Vasiliju Ostroškom i osvećen je 2014. godine.

Manastir jedinstvenog izgleda

Foto: istorijskizabavnik.rs

Osim „mladosti“, manastir Manđelos jedinstvenim čini i njegova spoljašnjost.

Naime, lijepa, mala crkva kompletno je izgrađena od drveta! Kažu da je korišten norveški bijeli bor i čamovina, pa čitava bogomolja svojom arhitekturom odudara od ostalih fruškogorskih svetinja.

Neobično ime

Manastiru je „kumovalo“ istoimeno naselje neobičnog naziva – Manđelos. Riječ je o „preradi na srpski“ mađarskog imena „Nađolas“ ili „Nagyolasz“, što u prevodu znači „veliko italijansko selo“ tj. „veliko romansko selo“ – mjesto u kome žive Romani, potomci Rimljana, tu doseljeni u vrijeme srednjovjekovne vladavine Franaka nad Sremom.

Osim ovog imena, manastir ponekad zovu i Vranjaš, po istoimenom izvoru koji se tu nalazi.

Mjesto manastira nije izabrano slučajno!

Foto: istorijskizabavnik.rs

Kao i mnogi drugi fruškogorski manastiri, i ovaj se nalazi u prelijepoj prirodi. Crkva je izgrađena u maloj, zelenoj uvali između sela Grgurevci i Manđelos, na potezu koji se zove Jorgovanište. A mjesto nije izabrano slučajno!

Crkva je podignuta tačno iznad izvora vode koji je posvećen Svetim Vračima – Kozmi i Damjanu, a koji je poznat od davnina kao ljekovit.

Foto: istorijskizabavnik.rs 

Naime, slično kao što je slučaj sa Jazak vodom čije blagotvorno dejstvo je poznato nadaleko i o kojoj je još Miloš Crnjanski pisao u romanu „Seobe“, i istorijat ovog fruškogorskog izvora bogat je i dug.

Predanje kaže da su ga još drevni Rimljani koristili kako bi, preko akvadukta, vodom snabdijevali Sirmium tj. današnju Sremsku Mitrovicu.

Vijekovima nakon, za ovo mesto su znali i Turci, pa su tu napravili banju sa ljekovitim blatom čiji se ostaci, kažu lokalci, još uvijek mogu pronaći u okolini manastira.

Izvor koji se još naziva i Vranjaš, danas je uređen, a krasi ga i lijep mozaik na kome su prikazani Sveti Kozma i Damjan.