Vudro Vilson – Američki predsjednik, nobelovac i prijatelj Srba

03.02.2021. 18:40
0
IZVOR: Srna/rts.rs

Američki državnik Vudro Tomas Vilson, predsjednik SAD od 1913. do 1921, guverner Nju Džersija, dobitnik Nobelove nagrade za mir i prijatelj Srba, umro je 3. februara 1924. godine.

Vilson je pristupio silama Antante i 1917. godine uveo SAD u Prvi svjetski rat protiv Centralnih sila. Kao protivnik Oktobarske revolucije zalagao se za vojnu intervenciju protiv SSSR-a.

Poslije rata odigrao je značajnu ulogu na mirovnoj konferenciji u Versaju, čiji je ishod umnogome zasnovan na njegovom planu od “14 tačaka”, i učestvovao je u stvaranju Društva naroda, ali je Senat odbio da ratifikuje Versajski mirovni ugovor, poslije čega su SAD ostale van prve svjetske organizacije, prethodnice UN.

Vudro Vilson je bio veliki prijatelj srpskog naučnika Mihajla Pupina, čijom se zaslugom iznad Bijele kuće 28. jula 1918. zavijorila srpska trobojka.

- Odvažni, plemeniti narod, čiji duh nije slomljen iako im je zemlja razorena -  ovim riječima je Vudro Vilson opisivao Srbiju u vrijeme kada se prvi put zastava neke druge zemlje zavijorila iznad Bijele kuće.

Vilson je na četvrtu godišnjicu austrougarske objave rata Srbiji – 28. jula 1918. godine, proglasio Srpski dan.Vilson je na centralnoj svečanosti Srbima poslao poruku koja je tog dana pročitana u crkvama širom SAD i objavljena u većini dnevnih novina. Poruku tadašnjeg američkog predsjednika prenosimo u cjelini. 

Narodu Sjedinjenih Država:

U nedjelju 28. jula navršava se četvrta godišnjica od dana kada je odvažni srpski narod, prije nego da se izloži lukavom i nedostojnom progonu pripremljenog neprijatelja, objavom rata Austrougarske bio pozvan da brani svoju zemlju i svoja ognjišta od neprijatelja rješenog da ga uništi. Plemeniti je taj narod odgovorio. Tako čvrsto i hrabro oduprli su se vojnim snagama zemlje deset puta veće po broju stanovništva i vojnoj moći, i tek kada su tri puta protjerali Austrijance i nakon što su Njemačka i Bugarska pritekle u pomoć Austriji, bili su primorani da se povuku preko Albanije. Iako je njihova zemlja bila opustošena i njihovi domovi razoreni, duh srpskog naroda nije bio slomljen. Mada nadjačani nadmoćnijim silama, njihova ljubav prema slobodi ostala je neumanjena. Brutalna sila nije uticala na njihovu snažnu odluku da žrtvuju sve za slobodu i nezavisnost.

Primjereno je da narod Sjedinjenih Američkih Država, privržen očiglednoj istini da je pravo naroda svih država, malih i velikih, da žive sopstvenim životom i da biraju svoje vlade, prisjećajući se da su načela za koje se Srbija viteški borila i propatila ista ona načela za koja se zalažu Sjedinjene Države, povodom ove godišnjice izrazi na adekvatan način saosjećanje sa ovim potlačenim narodom koji se tako herojski odupirao težnjama germanske nacije da dominira svetom. U isto vreme, ne bismo smjeli zaboraviti ni istorodne narode velike slovenske rase – Poljake, Čehe i Jugoslovene, koji sada pod vladavinom tuđinaca, čeznu za nezavisnošću i nacionalnim jedinstvom.

Ovo se ne može obilježiti na više prikladan način do u našim crkvama.

I, zato, pozivam narod Sjedinjenih Američkih Država, svih vjera i veroispovesti, da se okupe na svojim mjesnim bogosluženjima, u nedjelju 28. jula, u cilju iskazivanja saosjećanja sa ovim podjarmljenim narodom i njihovim istorodnicima u drugim zemljama, i da prizovemo blagoslov svemogućeg Boga za njih same kao i za cilj kojem su se posvetili.

Vudro Vilson, predsednik
Bijela kuća, jul 1918.

Inače, ministar spoljnih poslova Ivica Dačić je na sastanku pomoćniku državnog sekretara SAD za Evropu i Evroaziju Vesu Mičelu uručio reprint izjave američkog predsednika Vudroa Vilsona objavljene u Njujork tajmsu, pod naslovom "Slavimo Kosovo kao Dan časti" od 18. juna 1918. godine.

Komentari 0
Povezane vijesti
Njegoš - najveći srpski pjesnik Njegoš - najveći srpski pjesnik
Risto Duždević Toholj, Mostarac, rodoljub, saborac Tankosića i Golubića Risto Duždević Toholj, Mostarac, rodoljub, saborac Tankosića i Golubića
Bora Stanković - "Slikar" prolaznosti života i ljudske tragike Bora Stanković - "Slikar" prolaznosti života i ljudske tragike
Najčitanije
  • Preminula mlada reprezentativka BiH
    21h 27m
    0
  • Pogledajte kako izgleda kuća u kojoj se krio Alija Balijagić
    19h 51m
    2
  • Danas slavimo Svetog Nektarija Eginskog
    5h 49m
    0
  • Meteorolozi upozoravaju: "Slijede burna 24 sata"
    18h 43m
    0
  • Željko Pržulj: Lukavac 25
    17h 15m
    2