Master istorije i doktorand na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Nišu Lazar Škobo iz Pala u razgovoru za portal Katera govorio je o istoriji kao „učiteljici života“ i tome zbog čega je krenuo ovim putem, šta ga je to privuklo da se bavi istorijom.
Škobo kaže da njegovo suštinsko zanimanje za istoriju leži u čuvenoj latinskoj izreci „Istorija je učiteljica života“, koja je, prema njegovim riječima, toliko upotrebljavana i besciljno forsirana, da je praktički svedena na nivo fraze.
- Ipak, logički gledano, kako može biti fraza neka maksima u čiju srž kao društvo ni izbliza nismo pronikli. Upravo u ovoj postavci i leži moje suštinsko zanimanje za istoriju kao nauku. Proučavajući prošlost, upoznavajući, shvatajući i osjećajući sve njene vertikalne i horizontalne niti, mi stvaramo jedinstvenu svijest za prepoznavanje tokova sadašnjosti, a samim tim i izoštravamo pogled u budućnost, do samih granica ljudskog racija – kaže Škobo za portal Katera.
Lazar je osnovne i master studije završio na Filozofskom fakultetu Pale, Univerziteta u Istočnom Sarajevu, te dodaje da veoma zadovoljan stečenim znanjem tokom studija.
- Filozofski fakultet Pale svim svojim studentima nudi mogućnost obrazovanja na 19 akreditovanih studijskih programa, međutim, što je po mom mišljenju još važnije, tu široku naučnu razuđenost u potpunosti prati i kadrovski potencijal – kaže Škobo, koji je u ovoj visokoškolskoj ustanovi trenutno zaposlen na mjestu stručnog saradnika za nastavu.
Dodaje da je generacija studenata sa kojima je pohađao nastavu imala tu čast da nacionalnu istoriju uči od akademskih veličina poput profesora Mastilovića, dekana fakulteta i njegovog mentora na osnovnim i master studijama.
- Tu su i profesori Ković, Virijević, Stamatović, Pekić i drugi istinski autoriteta naše moderne istoriografije. Rad sa takvim ljudima, jednom mladom čovjeku pomaže da stasa ne samo u stručnom, već i u ličnom pogledu, te mu već kroz studiranje nameće predstavu kako bi njegov naučni put trebao da izgleda. Obzirom na to, znanje koje sam stekao na Filozofskom fakultetu u Palama, najprije kao student, a kasnije i kao zaposlenik ove ustanove, zaista smatram izuzetno dragocjenim – dodaje Škobo.
Nakon master studija na Palama, Lazar odlučuje da doktorske studije nastavi u Nišu, na tamošnjem Filozofskom fakultetu, a razlog za to navodi renome samog fakulteta i grada.
- Grad Niš se opravdano smatra jednim od najvećih uporišta zdrave, srpske patriotske misli. Ovaj grad, koji je u Velikom ratu bio sjedište ratne komande Kraljevine Srbije, pruža mi zadovoljstvo da se daleko od rodnog mjesta, osjećam kao kod kuće i da sa svojom "južnom", srpskom braćom razmjenjujem i artikulišem vizije srpskog nacionalnog puta – kaže Škobo.
S druge strane, ka Nišu ga je privukao i sam kadar koji predaje na tamošnjem fakultetu.
- Tu prvenstveno moram istaći ulogu svog novog mentora profesora Dejana Antića, čovjeka ogromne društvene energije i kristalno čiste nacionalne vizije. Dakle, obzirom da na Filozofskom fakultetu u Palama još nije akreditovan program na doktorskim studijama istorije, Niš je za mene bio posve logičan izbor – dodaje Škobo.
On ističe da je Niš grad velikih boema ili „meraklija“, i onih pravih dobrih srpskih kafana, pa koliko god tamo krenuli samo zbog posla, kako on kaže, posao vam neće biti jedina preokupacija.
Lazar u budućnosti sebe vidi kao doktora nauka i univerzitetskog profesora, te dodaje da svoju društvenu ulogu vidi upravo u ovoj sferi.
- Više od svega, volio bih da društvo u kojem živim i koje nažalost ima pregršt manjkavosti, iz dana u dan, činim pravednijim mjestom za život, te da kroz prosvjetni i svaki drugi društveni rad, radim na oplemenjivanju sopstvene društvene zajednice – ističe Škobo u razgovoru za portal Katera.
Kada se osvrnemo na noviju srpsku istoriju, od raspada SFR Jugoslavije do danas, Škobo kaže da se može reći da je jugoslovensko iskustvo za srpski narod predstavljalo neku vrstu slijepog hoda kroz gustu maglu.
- I kad smo nakon sedamdeset godina neartikulisanog tumaranja napokon došli pred svjetlo realnosti shvatili smo da i dalje postojimo, ali da nam fali nekoliko miliona života, ogroman dio teritorije, te jasna i opšteprihvaćena vizija kako treba da djelujemo u budućnosti – smatra Škobo.
On dodaje da danas, tri decenije nakon toga, se može konstatovati da je ta „gusta magla nacionalne neosvješćenosti“ prošlost, ali istovremeno, i da se još uvijek srpski narod nalazi u nekoj vrsti „sumaglice“ i da pored svih očitih pomaka i dalje nije zauzeo potpuno određen nacionalni kurs.
- S toga, zadatak nas kao naroda u daljem vremenu mora biti potpuno jasan. Pitanje nacionalnog ujedinjenja moramo odlučno postaviti kao prioritet svih prioriteta, a evidentne greške, koje smo činili u prošlosti, moramo iskoristiti kao krucijalan nauk za sva postupanja u nastupajućem vremenu – ističe Škobo.
Škobo kaže da će srpski narod samo tako se odužiti dičnim precima i samo tako, spriječiti da se, kako on kaže, ne daj Bože opet ponove Arad, Jadovno, Jasenovac i sva druga mučenička stradanja kroz koja je prošao srpski narod.
Biografija:
Lazar Škobo je rođen 1996. godine na Palama, gdje je završio osnovnu školu, Gimnaziju u SŠC „Pale“, te osnovne i master studije na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu.
Na Katedri za istoriju Filozofskog fakulteta Pale diplomirao je sa prosječnom ocjenom 9,4, a godinu dana kasnije završava i master studije na ovoj katedri sa prosječnom ocjenom 10.
Trenutno je na doktorskim studijama na Filozofskom fakultetu u Nišu, gdje revnosno priprema doktorsku disertaciju na temu „Sarajevo u Drugom svjetskom ratu“.
Pored naučne karijere, Lazar je izuzetno aktivan u slobodnom pisanju, pa su njegove besjede, članci i različiti tekstovi izlazili do sada u najprestižnijim srpskim, kulturnim časopisima.
Priredio i razgovarao: Miljan Rašević