Stanovnici male opštine Jezero, nedaleko od Mrkonjić Grada, sutra će biti u fokusu pažnje svjetske javnosti, jer Američka svemirska agencija lansira rover "Persiverens", koji treba da sleti na Mars i to u krater Jezero, koji je ime dobio po ovoj maloj opštini u RS i BiH.

Snežana Ružičić, načelnica Jezera, kaže da se već nekoliko mjeseci pripremaju za dan lansiranja te ističe da je bila planirana velika manifestacija, ali da je morala biti otkazana zbog korone.

Umjesto toga, ističe da će biti organizovano online praćenje lansiranja putem aplikacija i društvenih mreža. Ističe da pripreme traju još otkad joj je Erik Nelson, ambasador SAD u BiH, u Jezeru uručio zvaničan dopis NASA da je upravo krater Jezero na Marsu odabran kao lokacija na kojoj će rover "Persiverens" nakon spuštanja na Mars tražiti dokaze da na Marsu postoje mikroorganizmi, što bi potvrdilo da je ta planeta nekad bila nastanjena živim bićima i pogodna za ljudski život.

Ona ističe za "Nezavisne" da će praćenje lansiranja, leta sonde, spuštanje u krater Jezero i naučne aktivnosti koje će uslijediti trajati nekoliko narednih godina. Naglasila je da su podršku dobili od Srđana Rajčevića, ministra za visoko obrazovanje i naučnotehnološki razvoj RS, a da su uputili dopise univerzitetima u Banjaluci, Mostaru i Sarajevu da im se pridruže u promociji nauke među djecom i omladinom. Takođe, kako je istakla, planiraju da američkoj ambasadi i NASA predlože projekte koji bi se mogli raditi u Jezeru, a koji bi se odnosili na otvaranje malog NASA centra, u kojem bi se mogle pratiti aktivnosti te agencije, kao i projekti očuvanja prirode i promocije turističkih sadržaja u opštini. Naglasila je i da su djeca u Jezeru pripremila video-prilog o tome kako oni vide ovu NASA misiju.

Juče smo kontaktirali i sa NASA, ali zbog vremenske razlike još nismo dobili odgovore na naša pitanja. Na sajtu NASA ističu da je ovo najvažnija njihova misija, a opština Jezero je navedena na njihovom sajtu, gdje su objasnili po čemu je krater na Marsu dobio ime.

"Dvadeset trećeg septembra 2019. Erik Nelson, američki ambasador u BiH, predao je pismo Snežani Ružičić, načelnici balkanske opštine Jezero. Pismo je poslao Džejms Vacin, direktor NASA za istraživanje Marsa, u kojem je istakao da je počastvovan vezom koja je uspostavljena između malog balkanskog gradića Jezero i kratera Jezero, kao mjesta slijetanja predstojeće NASA misije", piše u tekstu pod nazivom "Misija na Marsu povezala NASA i gradić u Bosni", uz koji je priložena fotografija načelnice Ružičić i ambasadora Nelsona sa djecom iz Jezera. Vacin je istakao da je ponosan na to što će stanovnici Jezera biti NASA počasni članovi tima 2020, koji će voditi misiju i upravljati roverom "Ustrajnost" na Marsu. Dalje je navedeno da je veza NASA i Jezera počela 2007. godine, kada je 45-kilometarski krater na Marsu posredstvom Međunarodne unije astronoma dobio naziv Jezero, te da je u novembru 2018. NASA odabrala krater Jezero kao cilj misije.

Ken Ferli, glavni inženjer misije, izjavio je da je zaista srećan što će krater Jezero biti početak budućeg naseljavanja Marsa i zbog činjenice da je dobio ime po jednoj maloj opštini. U NASA takođe ističu da su ponosni što su svečanosti predaje pisma načelnici Jezera prisustvovala djeca iz dva susjedna grada - Mrkonjića i Jajca.

Inače, roverom "Persiverens" će se upravljati daljinski sa zemlje, a "Nezavisne" su, zahvaljujući Ambasadi SAD u BiH, imale čast da urade intervju s Nagin Koks, inženjerkom NASA koja je upravljala "mlađom sestrom" rovera "Persiverens", roverom "Kjuriositi", koji je bio priprema za ovu veliku misiju, a koji se i dalje nalazi na Crvenoj planeti.