Broj Srba u FBiH drastično se smanjuje iz godine u godinu i sada iznosi manje od dva odsto ukupne populacije u tom entitetu.
Prema zvaničnim podacima Federalnog zavoda za statistiku, u toku prošle godine u FBiH rođeno je oko 18.000 djece, od čega samo 104 čije su se majke izjasnile kao Srpkinje.
U procentima, među novorođenim u Federaciji BiH najviše je Bošnjaka, 78 odsto, zatim Hrvata, 15,6 odsto, dok je Srba 0,6 odsto. Iako su Srbi formalno konstitutivni narod u FBiH, mnogo veći broj novorođenih dolazi iz kategorije ostalih i iznosi 5,8 odsto.
Poređenja radi, prema rezultatima popisa stanovništva iz 2013. godine, u Federaciji BiH živjelo je 70,4 odsto Bošnjaka, 22,4 odsto Hrvata, 2,5 odsto Srba i 4,6 odsto ostalih. Sada se procjenjuje da je samo prirodnim putem, bez iseljavanja, broj Srba u tom entitetu od 56.550, koliko je ih bilo po popisu od prije 10 godina, pao za čak 36 odsto!
Predsjednik Odbora za zaštitu prava Srba u FBiH Đorđe Radanović, ističe da dramatično smanjivanje broja srpskog stanovništva u tom entitetu ne traje od juče, te da se položaj rijetkih Srba u FBiH, kako tvrdi, stalno pogoršava.
– Prema izvršenim analizama i procjenama, na teritoriji Federacije BiH sada živi oko 36.000 Srba. Prema rezultatima popisa stanovništva iz 2013. godine, tada je u Federaciji bilo oko 56.000 Srba, što znači da je za samo 10 godina taj broj pao za čak 20.000 – ističe Radanović.
Dodaje da su do ovih podataka, nezavisno od nedavne zvanične procjene Federalnog zavoda za statistiku, u Odboru za zaštitu prava Srba došli još krajem prošle godine, kontaktirajući sve organizacije i udruženja Srba po kantonima i opštinama, zatim srpske članove Savjeta mjesnih zajednica, kao i zvaničnike Srpske pravoslavne crkve u FBiH.
Radanović ocjenjuje da je glavni razlog sve manjeg broja Srba u FBiH, kao i realne opasnosti da srpski narod potpuno nestane u tom entitetu, sistemska diskriminacija kojoj su Srbi tamo već decenijama izloženi.
– Ljudi nemaju mogućnost da se zaposle, u srpskim naseljima infrastruktura je u katastrofalnom stanju, u brojnim selima gdje žive srpski povratnici u 21. vijeku još nema struje. Ako uzmemo u obzir da su prije rata na teritoriji današnje FBiH Srbi činili skoro 20 odsto stanovništva, a da ih je danas jedva 1,6 odsto, jasno je da je perspektiva srpskog naroda u FBiH više nego sumorna – ocjenjuje Radanović.
Manje rođenih, više umrlih
Za razliku od broja novorođenih, potpuno suprotni podaci, gdje se Srbi nalaze pri vrhu liste u FBiH je broj umrlih. U poređenju s procentima rođenih i umrlih iz popisa stanovništva iz 2013. godine, prema podacima Federalnog zavoda za statistiku kod Srba, ali i Hrvata, evidentan je procentualni rast broja umrlih. U ukupnom broju umrlih tokom prošle godine u FBiH, udio Srba iznosi 4,2 odsto, a Hrvata 24 odsto. To se objašnjava time što najveći dio preostalih Srba i Hrvata u FBiH pripada stanovništvu starije životne dobi.
Piše: Boris Knežević